Diagnoza
Termin diagnoza wywodzi się od greckiego słowa „diagnosis”,co oznacza rozróżnianie, osądzanie i funkcjonuje jako specjalistyczny odpowiednik słowa „rozpoznanie”. Zdaniem S. Ziemskiego, diagnoza oznacza „rozpoznanie badanego stanu rzeczy poprzez zaliczenie go do znanego typu lub gatunku, przez przyczynowe, celowe wyjaśnienie tego stanu rzeczy, określenie jego fazy obecnej oraz przewidywanego dalszego rozwoju”.
S. Ziemski, Problemy dobrej diagnozy, Warszawa 1973
We współczesnym języku naukowym zakres pojęcia „diagnoza”nie ogranicza się wyłącznie do rozpoznawania stanów patologicznych, ale obejmuje wszelkie rozpoznanie jednostkowych stanów rzeczy i ich tendencji rozwojowych w oparciu
o znajomość ogólnych prawidłowości. Obraz rozpoznawanego zjawiska, poprzez ujawnienie zaburzonych mechanizmów, ustalenia ich przyczyn oraz przewidywanie jego dalszego rozwoju, stwarza równoczesna, wieloaspektowa diagnoza.
Diagnoza psychologiczna.
Diagnoza psychologiczna to wynik badania psychologicznego, będący opisem i interpretacją funkcjonowania określonej osoby /grupy/. Służą temu: obserwacja, rozmowa, wywiad, testy psychologiczne, analiza dokumentów.
Diagnoza psychologiczna jest podstawowym elementem pracy psychologa z klientem. Od niej zależy wybór odpowiedniej terapii, kierunku pracy z klientem. Pełna diagnoza jest wynikiem pracy psychologa, pedagoga, logopedy. Zawiera w sobie tzw. diagnozę negatywną /zaburzenia/ i diagnozę pozytywną /poznanie właściwości człowieka, elementów środowiska mających pozytywne znaczenie dla jednostki/. Przedmiotem diagnozy może być całość funkcjonowania psychicznego /osobowość, inteligencja/ lub jakiś jego element /pamięć, lateralizacja, dominujące potrzeby, hierarchia wartości/.
Oferujemy diagnostykę psychologiczną w zakresie:
- diagnozy osobowości, uzdolnień, zainteresowań,
- diagnozy intelektu i procesów poznawczych,
- diagnozy funkcjonowania społeczno- emocjonalnego,
- diagnozy zaburzeń rozwojowych,
- diagnozy relacji rodzinnych, szkolnych,
- diagnozy trudności w uczeniu się, tych uogólnionych, jak i specyficznych: dysleksja, dysortografia, dysgrafia, dyskalkulia,
- diagnozy dojrzałości szkolnej.
Wyniki badań psychologicznych mogą:
- pomóc ci określić swoje „słabe” i „mocne” strony;
- pomóc zrozumieć swoje zachowanie, zachowanie innych i określić specyficzną trudność, problem;
- być źródłem wskazówek do rozwoju i doskonalenia oraz do przezwyciężania trudności;
- pokazać, jaki masz potencjał intelektualny i emocjonalny, twoje zainteresowania i preferencje zawodowe.
Diagnoza pedagogiczna.
W wieloaspektowym, interdyscyplinarnym procesie diagnozowania (diagnoza społeczna, medyczna, psychologiczna), szczególną rolę pełni diagnoza pedagogiczna, jako podstawa planowania form pracy korekcyjno-wyrównawczej, a także planowania procesu terapii.
Jest to ocena poziomu wiadomości i umiejętności szkolnych, zakresu, rodzaju i specyfiki trudności w uczeniu się.
Jako narzędzia diagnostyczne stosuje się: obserwację pedagogiczną, rozmowy, wywiad szkolny i środowiskowy, testy czytania i pisania, ewentualnie sprawdziany wiadomości szkolnych oraz analizę wytworów ucznia (zeszytów szkolnych i domowych, rysunków i innych prac).
Badanie opanowania umiejętności czytania dotyczy następujacych aspektów:
- znajomości liter;
- techniki czytania;
- rodzaju popełnianych błędów;
- tempa czytania;
- rozumienia czytanego tekstu w czytaniu cichym i głośnym.
Stopień opanowania umiejętności pisania bada się w trzech rodzajach prób:
- przepisywanie;
- pisanie z pamięci;
- pisanie ze słuchu.
Na podstawie wszystkich prób pisania, dokonuje się również oceny poziomu graficznego pisma.
Diagnoza logopedyczna.
Diagnoza logopedyczna obejmuje szereg czynności, dzięki którym możliwa jest ocena rozwoju mowy, ewentualnych przyczyn wywołujących nieprawidłowości oraz ustalenie sposobu ich przezwyciężenia.
Na diagnozę logopedyczną składają się:
- swobodna rozmowa z pacjentem;
- badanie wymowy pod względem poprawności artykulacyjnej;
- sprawdzenie kompetencji językowych;
- ocena budowy i sprawności narządów artykulacyjnych;
- orientacyjne badanie słuchu;
- wywiad z rodzicami;
- skierowanie na dodatkowe badania (w razie potrzeby).
Odpowiednio postawiona diagnoza, stanowi podstawę do opracowania prawidłowego toru terapii logopedycznej. Czasami nie jest możliwe natychmiastowe postawienie diagnozy, ponieważ nie stanowi ona aktu jednorazowego, lecz kształtuje się przez dłuższy kontakt z dzieckiem i jego rodziną.